Türkiye'de yaygın olarak yetiştirildiği Gaziantep ve Şanlıurfa'da "yeşil altın" olarak da nitelendirilen fıstığın kullanım alanının artması ihracata da yansıdı.
Yüksek getirisi dolayısıyla son dönemlerde üreticinin büyük ilgi gösterdiği ve başta Gaziantep, Kilis ile Şanlıurfa olmak üzere Türkiye'deki birçok ilde yetiştirilen fıstığın, çerezlik ürün olmakla birlikte, özellikle son yıllarda kullanım alanının genişlemesiyle endüstriyel bir ürün haline geldi.
Başta Gaziantep olmak üzere Güneydoğu Anadolu bölgesinin ekonomisi açısından da önemli bir ürün olan fıstık, Gaziantep, Kilis ve Şanlıurfa gibi bölge illerinin yanı sıra Ege ve Akdeniz bölgesinde de yetiştirilmeye başlandı.
Yılın 9 ayında 88 ülkeye 144 milyon 489 bin dolarlık fıstık ihracatı
Türkiye'den yılın 9 ayında 88 ülkeye 144 milyon 489 bin dolarlık fıstık ihracatı gerçekleştirildi.
Hasat sezonu olarak kabul edilen 1 Ağustos-31 Ekim döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 94 oranında ihracat artışı sağlandı.
2014'te 53 bin ton olan fıstık rekoltesi 2024'de 500 bin ton olarak gerçekleşti.
Son dönemde Dubai çikolatasındaki kullanımı nedeniyle fiyatı da artan fıstığın geçtiğimiz aylarda "TasteAtlas" isimli platform tarafından hazırlanan dünyanın en iyi 10 kuruyemişi listesinde de ikinci sırada yer aldı.
"Bu yıl 500 bin ton rekolte elde edildi"
Girdiği her ürüne lezzet katan fıstık, kullanım alanının ve ihracatının arttığını belirten fıstık işletmecisi Özgür Atakan, son aylarda daha çok Dubai çikolatasında kullanılan fıstığa yılbaşı öncesi de talebin arttığını söyledi.
Türkiye'de fıstık üretiminin ve rekoltesinin her geçen gün arttığına dikkat çeken Atakan, "Fıstıkta her yıl üretim miktarı artmaktadır. Geçen yıl 150-160 bin ton Türkiye genelinde rekolte varken bu yıl 500 bin ton çok yüksek miktarda fıstık rekoltesi elde edildi.
Bu yüksek rekolte de ihracatçılarımızın, odalarımızın ve özel şirketlerin tanıtımıyla fıstık yurt dışında ciddi bir pazar buldu. 500 bin ton fıstığın yüzde 10-15'i ihracata gidiyor. Geri kalanı ise iç piyasada tüketiliyor" dedi.
"Her geçen yıl fıstık ihracatı artmaktadır"
Fıstık fiyat dengesinin çok önemli olduğunu ifade eden Atakan, "Amerika'da ve İran'da da fıstık var. Bu ülkelerle rekabetçi fiyatlarımız oluştuğu zaman ihracat oluyor. İhracat konusunda bir kısıtlama yok ama gönül ister ki fıstığın yüzde 70-80'ini ihraç edelim ama bu zamanla olacaktır. Yine de önceki yıllara göre her geçen sene fıstık ihracatı artmaktadır" ifadelerini kullandı.
"Fıstık girdiği her ürüne değer katıyor"
Daha önce sadece çerez olarak tüketilen fıstığın önemli bir sanayi ürünü haline geldiğini ifade eden Atakan, "Fıstık yaklaşık 10-15 yıldır artık sanayi ürünü oldu. Her sene de artarak sanayi alanında kullanımı artmaktadır. Tatlılarda, baklavalarda, helvada, hatta kebaplarda bile kullanılıyor.
Fıstık girdiği her ürüne değer katıyor. Dolayısıyla her gıda maddesini fıstıkla tanıştırmak istiyoruz. Bazı gıda ürünleri de gerçekten fıstıkla birleştiğinde kabul görüyor. Bunlardan biri bu sene Dubai çikolatası oldu. Dubai çikolatası tüm dünyayı kasıp kavurdu. Fıstık çok özel bir lezzettir. Her sene üretimimiz artıyor. Buna bağlı olarak ihracatımızın da artacağını düşünüyoruz" şeklinde konuştu.
"Aflatoksinli ürün ülkemizde tüketilemez ve imha edilir"
Fıstıkta yüksek oranda aflatoksin tespit edildiği iddialarına da değinen Atakan, "Aflatoksin yağlı tohumların hepsinde yıllardır olan bir çeşit mantardır, yani küftür. Fıstığın ağaçta toplanma şekilleri, işletmenin hijyen şartları da aflatoksini etkiliyor fakat bu geri dönen ürünler her sene olabiliyor. Yalnız geri dönen ürünler bir prosedür gereği limanlarda bekletilir, analiz edilir ve o üründe aflatoksin varsa o ülkeye getirilmesine izin verilmez.
Bir yıl içinde aflatoksin analizine tabi olmayan ülkelere ihracat yapılması istenir. Şayet bu olmazsa o ürün imha edilir. Dolayısıyla gitmeyen ürünün tekrar gelip iç piyasada kolay bir şekilde satılması mümkün değil" ifadelerine yer verdi.
"Yılbaşı öncesi fıstığa talep var"
Yılbaşı öncesi en çok tercih edilen çerezler arasında fıstığın da yer aldığını bildiren Atakan, "Fıstık endüstriyel bir ürün olmasının yanı sıra kuruyemiş olarak da tüketilen bir üründür. Her yılbaşında olduğu gibi bu sene de fıstığa talep artmaktadır çünkü her insan yılbaşı gecesinde fıstık tedarikini sağlamaktadır. O yüzden satışlar da artmaktadır" diye konuştu
