GÜNDEM

Türkiye'deki ilk Atatürk Anıtı Depremde Hasar Görmüştü Tadilata Alındı

Şanlıurfa'da 1972 yılında Abide Kavşağı'na taşınan, dönemin Urfa Valisi Nusret Bey tarafından 1917 yılında Çanakkale'de savaşan ve şehit düşen Urfalı askerler anısına yaptırılan ve ülkemizdeki ilk Atatürk anıtı olan Mustafa Kemal Paşa Çeşmesi 6 Şubat depreminde gördüğü hasarın ardından 2 gün önce tadilata alındı.

Abone Ol

1917'de Valilik Binasının Topçu Meydanın olduğu dönemde hemen valilik önünde “Çanakkale Zaferi Şehitleri Anıtı” veya “Mustafa Kemal Paşa Anıt Çeşmesi” olarak da anılan bu eser yapılmıştı.

O dönem Cumhuriyet ilan edilmemiş, meclis göreve başlamamıştı. Şanlıurfa, Çanakkale Savaşı'nın başarısını ve Atatürk'e olan hayranlığını anıt yaparak ebedileştirmek isteyen ilk kent olmuştu.

Anıtın yanı sıra ilk defa bugünkü Atatürk Bulvarı'na Mustafa Kemal Caddesi ismi verilmişti. 

Anıtın dört bir yanında yönleri gösteren Osmanlıca yazılı isimler bulunuyor. Hindistan yolu, kuzeyde Kafkasya yolu, batıda Ankara yolu ve kent merkezi güzergahına ise Mustafa Kemal Caddesi yazıldı.

Halen orjinal haliyle dimdik duran anıt 1973 yılında Abide Kavşağı'na alındı.

Anıtın yerinin 1973 yılında neden değiştirildiği halen bilinmiyor.

Abide Kavşağındaki anıtın yeri alt geçit, köprülü kavşak yapılırken de aynı alanda bir kaç kez değiştirildi.

Enson yaklaşık 10 ay önce 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli 7.8 şiddetindeki büyük değremde Türkiye'deki ilk Atatürk Anıtı olan bu anıt zarar gördü. 10 aydır tadilatı yapılmayan bu anıt 2 gün önce etrafına iskele kurularak tadialta alındı.

Söz konusu anıtın üzerinde “Harbi Umumi Şühedaya Fatiha” yazısı halen duruyor. 

Anıtı Yaptıran Urfa Valisi Nusret Beyin Öyküsü

Bu arada Britanya İşgali sırasında Valiliği terk etmeyerek, işgalcileri neden karşılamadığı sorulan Urfa Mutasarrıfı Nusret Bey; "Haksız yere memleketi işgal eden bir kuvveti karşılamaya çıkmak bir Türk Mutasarrıfına yakışmaz.Bir misafir olarak gelseydiniz sizi Birecik'te karşılardım" der.

Urfa Mutasarrıfı (Valisi) Nusret Bey, 6 Nisan 1919 tarihinde Damat Ferit Hükümeti tarafından azledilip mahfuzen İstanbul'a getirildi. Nemrut Mustafa Divan-ı Harbi tarafından idama mahkum edilip 5 Ağustos 1920 Perşembe sabahı Beyazıt Meydanı'nda asılarak şehit edilmiştir.

Cumhuriyet bu büyük vatan aşığını Urfa Mutasarrıfı (Valisi) Nusret Bey'i unutmaz ve çocuklarına ve eşine sahip çıkar. TBMM'den yasa çıkartır ve Nusret Bey'in eşi ve çocuklarına bin kuruş maaş tahsis ettirir, idamı ile kaybettiği haklarını geri verir.

Urfa Mutasarrıfı Nusret Bey'in çocuklarına ve eşine maaş bağlanması hakkında TBMM'de yapılan tartışma 
Salih Efendi: oğlu varsa oğlunu okutalım...
Tunalı Hilmi: kimsesi yoktur, eşi çorap satar..
Salih Efendi: şehit diye maaş bağlarsak milletin binlerce şehidi vardır.