Türkiye'nin en önemli tarımsal ihraç ürünlerinin başında gelen ve baklava başta olmak üzere birçok alanda kullanılan fıstıkta, hasat sürecinin ardından fabrikalarda işlendikten sonra tezgâhlardaki yerini alıyor.
Gastronomi kenti Şanlıurfa'da fıstık, kavlatma tesislerinde dış kabuğu soyularak güneşte kurutulan fıstık, daha sonra çiftçiye teslim ediliyor. Fıstığı üretiminde önemli bir yere sahip olan Şanlıurfa'da fıstık hasadı tüm güzelliğiyle devam ediyor.
Baklavadan yemeklere, tatlılardan çerezlere kadar hemen her alanda mutfakların da değişmez lezzetleri arasında yer alan fıstığının tarladan tezgâha zorlu yolculuğu, renkli görüntülere neden oluyor.
Gastronomi şehri Şanlıurfa'da fıstık yetiştiricilerinin bin bir zahmetle yetiştirdikleri, kentin en önemli geçim kaynaklarından olan ve bölgede “yeşil altın” olarak da nitelendirilen fıstığının kabuğunun soyma işlemi için kavlatma tesislerinde yoğun bir mesai harcanıyor.
Çiftçinin sabah erken saatlerinde tarlasına gelmesiyle başlayan fıstık hasadı, altına bez serilen ağaçtan fıstıkların salkım salkım toplanıp çuvallara konulmasıyla yapılırken, hasada temmuz ayında baklava yapımında kullanılan “boz” fıstığın hasadı ile başlayan üreticiler, eylül ayının başından itibaren de “kırmızı beng” fıstığı toplayarak devam ediyor. Sabahın erken saatlerinde işe koyulan üreticiler, akşam saatlerine kadar fıstık topluyorlar. Çiftçinin tarlasına gelmesiyle başlayan fıstık hasadı, ağaçların altlarına yaygı serilmesi ile gün boyunca devam ediyor. Ağaçların üstlerine çıkan işçiler, fıstık salkımlarını tek tek kopararak yaygıların üzerine atıyor. Yaygılarda biriken fıstıklar ise çuvallara konulduktan sonra salkımlarından da ayrıştırılmak için fıstık tesislerine götürülüyor.
Hasat ettikleri fıstıklarını traktör ve kamyonlarla kavlatma tesislerine getiren çiftçiler, 3 gün sonra ise kabuğu soyulan fıstıklarını teslim alıyor. Fıstık tesislerine getirilen fıstıklar, burada fıstık soyma makinesinde kabuğu soyularak kavlak haline getirildikten sonra kuruması için tesislerde çalışan işçiler tarafından geniş alanlara serilerek kurutulmaya bırakılıyor. Gün boyunca tesislerde çalışan işçiler tarafından erken kuruması için sürekli tırmıklarla karıştırılan fıstıklar, 3 gün boyunca güneşte kurutulduktan sonra çiftçiye ve tüccara teslim ediliyor.
Çiftçiler ile birlikte fıstık işletme tesisleri de hummalı bir çalışma içine girerken fıstığın işlenmesi için işçiler 40 derece sıcağın altında çalışıyor. Yeşil renkli görünümünden dolayı boz olarak adlandırılan baklavalık fıstık hasadının başlamasıyla tesislerde kavlatma mesaisi yoğun geçerken, tesislerde temizleme, kırma ve kavlama işleminden geçirilen fıstıklar güneşin altına serilerek kurutulduktan sonra tüketime hazır hale geliyor. Tesislerde meşakkatli geçen 2-3 günün ardından kabuğu soyulan ve kavlak haline getirilen fıstıklar baklava, çikolata, tatlı ve yemeklerde tüketiliyor. Kentte binlerce kişiye iş ve ekmek kapısı olan, her zaman bolluk ve bereketin simgesi olarak da kabul edilen fıstıkta yüksek rekolte yüzleri güldürse de fiyatı üreticiyi memnun etmiyor.
